نقش رنگ در جلوگیری از خوردگی فلزات

از رنگ برای محافظت از خوردگی، نگهداری، دکوراسیون یا جهت اضافه کردن هرگونه قابلیت بر روی یک سطح که توسط لایه رنگ پوشانده می‌گردد، استفاده می‌شود. مثال‌های استفاده از رنگ عبارت است از پوشاندن سطح فلزات برای کند کردن خوردگی یا رنگ کردن خانه جهت محافظت از آن در برابر عناصر خارجی مانند آب، خاک و … .

برای اعمال رنگ، لازم است سطح مورد نظر، آماده‌سازی گردد. لذا باید تمیز و عاری از هر گونه رنگ و آلودگی و گرد و غبار باشد.

اهمیت آماده سازی سطوح

فرآيند آماده سازی سطوح، شامل تميزكاری سطح و ايجاد پوشش‌های سطح (Coatings) است که پس از اتمام آن، رنگ‌كاری سطوح، مرحله تكميلی و نهايی می‌باشد. آماده سازی صحيح سطح، يكی از فاكتورهای بسيار مهم در رنگ كاری است. كيفيت آماده سازی به طور مستقيم روی خواص پوششی رنگ تأثير می‌گذارد. به این صورت که اگر بهترين نوع رنگ هم روی سطحی كه به خوبی آماده سازی نشده است، پاشيده شود،‌ پوشش مناسبی ايجاد نخواهد كرد.

دلیل استفاده از پوشش‌های سطحی (Coatings)

آهنی كه تميز شده، به شدت مستعد خوردگی است؛ زيرا آهن نوزاد تشكيل شده است. در اين حالت،‌ بايد قطعه را رويين (passive) كنيم. رنگ به خاطر رزينی كه دارد (اوره فرمالدئيد،‌ ملامين فرمالدئيد) به آهن نمی‌چسبد. دليل آن اين است كه وقتي فلز چربی گيری شده را خشك كنيم و رنگ بزنيم، اين رزين‌ها در طول زمان با سطح آهن (يون آهن) به عنوان كاتاليزور وارد عمل شده و باعث تسريع واكنش استريفيكاسيون (يا صابونی شدن) می‌شود. با صابونی شدن، چسبندگی رنگ كم مي‌شود و قطعه از زير رنگ، شروع به طبله كردن می‌كند و يا در اثر ضربه يا خمش، رنگ از روی قطعه كنده می‌شود. برای اين كه از اين واكنش جلوگيری كنيم، از پوشش‌های سطح (Coatings) استفاده می‌كنيم.

انواع پوشش‌های سطحی

پوشش‌ها معمولا به دو دسته فلزی و غير فلزی تقسيم می‌گردند. نحوه عملکرد آنها به این صورت است که با قطع کردن ارتباط سطح مورد نظر با محيط، از خوردگی پيشگيری نموده و يا آن را كند می‌نمايند. هنگام استفاده از پوشش‌های فلزی كه اغلب ايجاد پيوندی متالوژيكی بر روي سطح فلز مي‌نمايند، می‌بايست دو عامل مقاومت در برابر خوردگی و جلا (زيبايی) را مد نظر داشت. به همين ترتيب، پوشش‌های غيرفلزی با ايجاد پيوندی مولكولی شيميايی و يا مكانيكی ارتباط با محيط را قطع نموده، زيبايی و زينت را هم مد نظر دارند. اين پوشش می‌تواند لايه‌ای معدنی از فسفات روی، آهن و يا منگنز باشد. بعد از اتمام عمليات آماده‌سازی سطح، قطعه آماده رنگ كاری می‌شود.