پوشش تبدیلی کرومات در فلزات مختلف با مواد شیمیایی یا عمل الکتروشیمیایی با میکسی از کروم و مواد معین دیگر صورت میپذیرد. این کار سطح فلزات را به لایهای مخصوص تبدیل میکند و شامل یک مخلوط پیچیده از ترکیبات کروم است. پوششها معمولاً به طریق غوطهوری اعمال میشوند؛ اگرچه پاشیدن (اسپری)، قلم موزدن، سمباده زدن یا روشهای الکترولیتی نیز استفاده میشوند .
کروماته کردن چیست؟
اصطلاح کروماته کردن به عملیات شیمیایی و الکتروشیمیایی فلزات و پوششهای فلزی در محلولهایی اطلاق میشود که در آنها اسید کرومیک، کرومات یا دی کرومات جزء اصلی باشد. نتیجه چنین عملیاتی ایجاد پوشش محافظ تبدیلی شامل ترکیبات کروم سه ظرفیتی و شش ظرفیتی بر روی سطح فلز است.
برخی از خواص کروماته
فرآیند کروماته بعد از عملیات آبکاری بسیار مهم و کلیدی است. اگر این پوششنهایی مناسب نباشد کل مراحل مختلف آبکاری جهت داشتن یک پوشش مناسب از بین خواهد رفت. در اینجا برخی از خواص عملیات کروماته را به اطلاع میرسانیم.
مقاومت سایشی
نقطه ضعف پوششهای کروماته، مخصوصا پوششهای کروماته ضخیم، مقاومت سایشی کم آنهاست. اما میتوان با خشککردن قطعه، بعد از عملیات کروماته کردن، مقاومت سایشی را افزایش داد.
رسانایی
خاصیت رسانایی مناسب یکی از ویژگیهای پوششهای کروماته میباشد. امروزه در صنایع الکترونیکی، قطعاتی که باید در تماس الکتریکی باشند را با پوشش کروماته کاور میکنند . ولی باید در نظر گرفت مقاومت الکتریکی پوششهای رنگی در مقایسه با سطوح فلزی که کروماته نشدهاند، حدود ۵۰ %بیشتر است. مثال پوشش کروماته سبز زیتونی بیشترین مقاومت را از خود نشان میدهد.
جلوگیری از خوردگی
پوششها به خصوص در حفاظت از فلز در برابر اکسیداسیون مفید هستند . با پوشش تبدیلی کرومات فوقالعاده خوب میتوانید از مقاومت در برابر خوردگی جلوگیری کنید؛ البته بستگی به فلز پایه مورد استفاده و ضخامت پوشش نیز دارد. درجه حفاظت به طور معمول متناسب با ضخامت پوشش است. از این رو، پوشش نازک روشن، حداقل حفاظت در برابر خوردگی را ارائه میدهد . پوشش رنگین کمانی یک گروه واسطه تشکیل میدهند و پوشش سنگین زیتونی تیره مایل به قهوهای حداکثر حفاظت در برابر خوردگی دارد.
مقاومت در برابر حرارت
در دمای بالا، پوشش کرومات میتواند ارزش محافظتی خود را به طور چشمگیری از دست بدهد. دو علتی که تصور میشود، مسئول این پدیده هستند، یکی حلشدن کروم شش ظرفیتی است؛ دوم کاهش و ترک خوردگی پوشش میباشد که باعث میشود، ارزش حفاظتی کروماته کاهش یابد. البته مقاومت در برابر حرارت در بسیاری از کروماتها را میتوان با فرآیندی خاص بهبود داد.